Poremećaji disanja u spavanju
2016-06-07 6:37Poremećaji disanja u spavanju
Poremećaji disanja u spavanju
Poremećaj disanja u spavanju direktno i indirektno utječe na svakodnevni život i cjelokupno zdravlje ljudi, a uzroci mogu biti stečene ili prirođene promjene u gornjim dišnim putevima te poremećaji moždane regulacije disanja. Najpoznatiji poremećaji disanja su hrkanje, opstruktivna apnea, centralna apnea i hipopneja, a karakterizirani su nedovoljnim disanjem ili prestankom disanja za vrijeme spavanja te čestim buđenjem iz sna.
Kao direktne posljedice poremećaja disanja u spavanju javlja se prekomjerna dnevna pospanost i umor unatoč dovoljno sna, jutarnja glavobolja, depresija s epizodama razdražljivosti, gubitak koncentracije, gubitak libida te remećenje sna partneru u krevetu. Što se tiče indirektnih posljedica, to su povišen krvni tlak, povećan rizik od bolesti srca ili pogoršanje postojećeg, povećan rizik od moždanog udara, rizik od nesreća u prometu i na poslu, povećanje tjelesne težine, pogoršanje dijabetesa zbog neosjetljivosti na inzulin te drugi hormonalni poremećaji. Simptomi poremećaja disanja u spavanju variraju ovisno o tipu poremećaja, od običnog hrkanja pa do učestalih epizoda prestanka disanja tokom spavanja praćenih naglim buđenjem iz sna i hvatanjem zraka. Simptome poremećaja u disanju u više slučajeva najčešće zapaža partner u krevetu, a sam bolesnik često nije svjestan poremećaja.
Apnea je jedan od ozbiljnih poremećaja spavanja koji se javlja kada tokom sna dođe do prestanka disanja. Osobe koje ne liječe apneju prestaju disati više puta tokom sna pri čemu mozak, kao i ostatak tijela, ne dobiva dovoljno kisika što može imati dugotrajne posljedice. Postoje dvije vrste apneje, a najčešća je opstruktivna apnea. Radi se o poremećaju koji nastaje zbog zatvaranja dišnog puta zapadanjem jezika prema stražnjem dijelu ždrijela što onemogućava protoka zrak, pa oboljene osobe prestaju disati i do nekoliko stotina puta tokom noći. Druga vrsta apneje je centralna apnea koja je daleko rjeđa od opstruktivne. Od centralne apneje obično obolijevaju bolesnici sa srčanim bolestima, a također je karakterizirana epizodama prestanka disanja tokom spavanja. Do prestanaka disanja kod centralne apneje dolazi zbog izostanka impulsa koji dolazi iz centra za disanje u mozgu u mišiće za disanje te nema pokreta prsnog koša ni trbuha, a time niti samog disanja.
Poremećaje disanja klasificirano ovisno o parametrima polisomnografskom nalazu i to na blage, srednje i teške, a apnea za vrijeme spavanja se može manifestirati u bilo kojoj životnoj dobi, pri čemu su faktori rizika za apneju muški spol, prekomjerna tjelesna težina, dob iznad 40 godina, obiteljska anamneza pozitivna za apneju, široki i kratki vrat, velike tonzile i adenoidne vegetacije, nosna opstrukcija zbog devijacije septuma, alergija, boleti sinusa te gastroezofagealni refluks.